TẠI SAO LẠI LÀ NHẬT BẢN?

Tại sao lại là Nhật Bản?

Ngày đầu tiên bắt tay làm Sam Cues, tụi tôi tự hỏi nhau một điều giản dị:
“Nếu mình muốn làm ra một cây cơ thật đúng nghĩa — vừa chính xác, vừa có hồn — thì mình nên học tinh thần của ai?”
Câu trả lời đến rất tự nhiên: Nhật Bản.

Với người Nhật, làm nghề không chỉ là sinh kế, mà là sự tự trọng.
Cái sự tỉ mỉ, nhẫn nại, tinh tế của họ khiến bất cứ ai cũng phải cúi đầu nể phục.
Từ thanh kiếm Katana, tách trà, đến chiếc đồng hồ hay cây bút – thứ gì cũng được làm ra bằng sự trân trọng tuyệt đối dành cho vật liệu và cho người sử dụng.
Còn ở Việt Nam, tụi tôi cũng lớn lên giữa những bàn tay biết tạc gỗ, dệt lụa, sơn mày, kim hoàn – những bàn tay làm ra cái đẹp bằng tình thương và sự kiên nhẫn.
Hai tinh thần ấy, khi gặp nhau, như hai dòng sông nhỏ hòa lại thành một con nước trong và sâu.

Hình ảnh Trống đồng Đông Sơn – biểu tượng của Việt Nam – với những nét chạm mộc mạc mà tinh tế, nói lên niềm tự hào về bàn tay người Việt: giản dị mà bền, mộc mà đẹp.
Còn ngọn núi Phú Sĩ – biểu tượng của Nhật Bản – đứng sừng sững mà thanh thoát, như tấm gương của lòng kiên định và tôn nghiêm.
Một bên là nhịp trống vang của đất,
một bên là ngọn núi yên của trời –
và giữa hai hình ảnh ấy, tụi tôi thấy rõ con đường mà SAM nên đi.

Chùa Chureito, ngôi chùa nhỏ bên sườn Phú Sĩ, cũng khiến tụi tôi nghĩ nhiều.
Tầng tầng bậc bậc của ngôi chùa, khi nhìn từ xa, giống như quá trình làm một cây cơ:
từng lớp gỗ, từng đoạn carbon, từng chi tiết nhỏ… được đặt lên nhau, kiên nhẫn, yên ả, cho đến khi thành hình hoàn chỉnh.
Nó là biểu tượng cho sự điềm đạm trong sáng tạo, và sự yên tĩnh trong tay nghề.

SAM Cues tìm đến người thầy Nhật – ông Sasaki – vì trong tinh thần của người Nhật, tụi tôi thấy được cái chuẩn mực mà mình muốn hướng tới.
Học ở họ cái kỷ luật, cái lòng tôn trọng nghề, cái cách làm gì cũng trọn vẹn.
Còn tụi tôi đem sang đó cái hồn Việt – ấm, tình, và gần gũi.
Hai điều đó gặp nhau, thành ra một triết lý chung:
Làm gì cũng phải có tâm, và phải đẹp từ trong ra ngoài.

SAM Cues – Cái bắt tay giữa Trống đồng và Phú Sĩ.
Giữa bàn tay Việt và tinh thần Nhật.
Giữa cái mộc mạc của người Việt và cái tỉ mỉ của người Nhật
Giữa con người và nghệ thuật.